Kiểm thử API giúp đảm bảo tính ổn định và đáng tin cậy của các API. Nó cũng giúp phát hiện và sửa chữa lỗi, đồng thời tăng khả năng mở rộng và tái sử dụng của hệ thống. Bài viết này sẽ nói bạn biết kiểm thử API là gì và hướng dẫn bạn từng bước để kiểm thử API và cung cấp hướng dẫn chi tiết để bạn có thể bắt đầu kiểm thử API trong dự án của mình. 

>> Bạn có thể xem thêm bài viết về công cụ kiểm thử API: Postman: Hướng dẫn sử dụng cho người mới bắt đầu kiểm thử API

Kiểm thử API là gì?

Khái niệm API Testing

API Testing là quá trình kiểm tra tính năng, hiệu suất và độ tin cậy của giao diện lập trình ứng dụng (API). API là cách mà các ứng dụng và hệ thống khác nhau trao đổi thông tin và làm việc cùng nhau. Việc kiểm thử API rất quan trọng vì nó đảm bảo rằng các API hoạt động đúng cách và trả về dữ liệu chính xác.

Trong quy trình kiểm thử API, đầu tiên chúng ta xác định yêu cầu kiểm thử và chuẩn bị môi trường kiểm thử. Tiếp theo, chúng ta tạo các kịch bản kiểm thử để xác minh tính năng và hiệu suất của API. Sau đó, chúng ta thực hiện các kịch bản kiểm thử và ghi lại kết quả. Quy trình kiểm thử API giúp chúng ta đảm bảo rằng API hoạt động theo đúng mong đợi, xử lý lỗi một cách đúng đắn và trả về dữ liệu chính xác. Nó cũng giúp chúng ta nắm bắt các vấn đề hiệu năng và tăng khả năng mở rộng của hệ thống.

Để hiểu thêm về API Testing, bạn có thể xem qua video sau nhé!

Tham khảo thêm khóa học API Testing của Test Mentor:

Tại sao cần kiểm thử API?

Chúng ta cần kiểm thử API vì các lý do sau:

• Tích hợp hệ thống: API thường được sử dụng để tích hợp các hệ thống khác nhau. Kiểm thử API đảm bảo tính tương thích và tính đúng đắn của việc tích hợp này, đảm bảo rằng dữ liệu được truyền tải và xử lý một cách chính xác giữa các hệ thống.
• Đảm bảo chất lượng: Kiểm thử API giúp đảm bảo chất lượng của ứng dụng và hệ thống tổng thể. Bằng cách kiểm tra các API một cách kỹ lưỡng, ta có thể tìm ra các lỗi, vấn đề và hạn chế của hệ thống, từ đó cải thiện chất lượng tổng thể của ứng dụng.
• Quản lý thay đổi: Khi API được cập nhật hoặc thay đổi, kiểm thử API giúp đảm bảo rằng các thay đổi này không gây ảnh hưởng tiêu cực đến các ứng dụng hoặc hệ thống sử dụng API. Nó đảm bảo tính tương thích và tương thích ngược của các phiên bản API.
• Tối ưu hóa hiệu suất: Kiểm thử API giúp phát hiện và tối ưu hóa hiệu suất của các cuộc gọi API. Bằng cách xác định và khắc phục các vấn đề về hiệu suất, ta có thể cải thiện thời gian phản hồi, tăng tải và khả năng mở rộng của ứng dụng.
• Độ tin cậy và khả năng chịu tải: Kiểm thử API giúp đảm bảo rằng API có thể xử lý một lượng lớn yêu cầu và hoạt động một cách đáng tin cậy trong điều kiện tải cao. Điều này đảm bảo rằng hệ thống không gặp phải sự cố hoặc gián đoạn dịch vụ khi có nhiều người dùng truy cập vào cùng một lúc.

Để hiểu thêm, bạn có thể đọc các bài viết sau: Hướng dẫn kiểm thử API: Các phương pháp và công cụ tốt nhất

Hướng dẫn từng bước kiểm tra API

Để kiểm tra API, bạn có thể tuân thủ các bước sau:

• Xác định mục tiêu kiểm tra: Đầu tiên, bạn cần xác định mục tiêu kiểm tra của API. Điều này có thể bao gồm kiểm tra tính năng, độ tin cậy, hiệu suất, bảo mật và nhiều yếu tố khác.
• Xác định phạm vi kiểm tra: Định rõ phạm vi kiểm tra của bạn. Điều này có thể bao gồm kiểm tra các yêu cầu, đầu ra và phản hồi của API, xử lý lỗi, kiểm tra tương thích và nhiều khía cạnh khác.
• Chuẩn bị môi trường kiểm tra: Tạo một môi trường kiểm tra riêng biệt, nơi bạn có thể thực hiện các kiểm tra mà không ảnh hưởng đến môi trường sản xuất hoặc dữ liệu thực.
• Xác định các bộ kiểm thử: Xác định các bộ kiểm thử dựa trên mục tiêu và phạm vi kiểm tra đã xác định. Điều này có thể bao gồm việc thiết kế các kịch bản kiểm thử, tạo các trường hợp kiểm thử và các bộ dữ liệu kiểm thử.
• Xác định công cụ kiểm thử: Chọn công cụ kiểm thử phù hợp cho việc kiểm tra API. Một số công cụ phổ biến cho kiểm thử API bao gồm Postman, SoapUI, JMeter, Newman, RestAssured và cURL.
• Xây dựng kịch bản kiểm thử: Sử dụng công cụ kiểm thử được chọn, xây dựng các kịch bản kiểm thử để gửi các yêu cầu API và kiểm tra phản hồi tương ứng. Đảm bảo rằng bạn thực hiện các kiểm thử cho các trường hợp biên, trường hợp hợp lệ và trường hợp không hợp lệ.
• Thực hiện kiểm thử: Chạy các kịch bản kiểm thử và ghi lại kết quả. Đảm bảo rằng bạn kiểm tra các yếu tố như thời gian phản hồi, mã phản hồi, dữ liệu trả về và các tiêu chí kiểm thử khác.
• Xử lý lỗi và gỡ lỗi: Nếu phát hiện lỗi trong quá trình kiểm thử, hãy xác định nguyên nhân và gỡ lỗi để tìm ra nguyên nhân và khắc phục lỗi.
• Tài liệu và báo cáo: Tạo tài liệu về quá trình kiểm tra, kết quả và báo cáo. Báo cáo nên bao gồm các vấn đề phát hiện, kết quả kiểm thử và các khuyến nghị để cải thiện API.

>> Tìm hiểu thêm về Các công cụ kiểm thử API hàng đầu (2024) qua bài viết sau!

Một số hạn chế khi kiểm tra API

Khi kiểm tra API, có một số hạn chế mà bạn có thể gặp phải. Một số hạn chế phổ biến khi kiểm thử API là:

• Không có giao diện người dùng: API không có giao diện người dùng trực tiếp, do đó, việc kiểm tra API yêu cầu kiến thức về cú pháp và cấu trúc dữ liệu của API. Điều này có thể đòi hỏi kỹ năng kỹ thuật và hiểu biết về ngôn ngữ lập trình hoặc công nghệ sử dụng trong API.
• Không thể thấy trực tiếp kết quả: Khi kiểm tra giao diện người dùng, bạn có thể nhìn thấy trực tiếp kết quả của mỗi hành động. Tuy nhiên, khi kiểm tra API, bạn chỉ nhận được phản hồi dưới dạng dữ liệu, ví dụ như JSON hoặc XML. Điều này đòi hỏi bạn phải có khả năng phân tích và xác minh dữ liệu trả về.
• Phụ thuộc vào tài liệu: Để hiểu và kiểm tra API, bạn cần có tài liệu API chi tiết. Tuy nhiên, tài liệu có thể không luôn đầy đủ, chính xác hoặc dễ hiểu. Điều này có thể tạo ra khó khăn trong việc hiểu các yêu cầu, tham số và phản hồi của API.
• Phụ thuộc vào môi trường: Kiểm tra API thường phụ thuộc vào môi trường như máy chủ thử nghiệm hoặc môi trường phát triển. Nếu môi trường không được cấu hình chính xác hoặc không tương tự với môi trường sản xuất, kết quả kiểm tra có thể không phản ánh đúng hiệu suất và tính đáng tin cậy của API.
• Không thể kiểm tra các yếu tố giao diện người dùng: Mặc dù API cung cấp các chức năng và dữ liệu, nhưng nó không kiểm tra được các yếu tố giao diện người dùng như trải nghiệm người dùng, giao diện đồ họa và tương tác người dùng. Điều này có nghĩa là bạn cần phải sử dụng các phương pháp kiểm tra khác để đảm bảo tính toàn vẹn của ứng dụng trong tổng thể.
• Không thể kiểm tra cả quy trình kinh doanh: API thường chỉ cung cấp các chức năng cơ bản để truy cập và xử lý dữ liệu. Điều này có nghĩa là bạn không thể kiểm tra cả quy trình kinh doanh hoặc luồng công việc phức tạp mà có thể xảy ra trong ứng dụng.

Tổng kết

Kiểm thử API đóng vai trò quan trọng trong đảm bảo chất lượng ứng dụng và hệ thống. Bài viết đã cung cấp bạn kiến thức về kiểm thử API là gì và hướng dẫn từng bước để thực hiện kiểm thử API. Quá trình này bao gồm xác định mục tiêu, chuẩn bị môi trường, chọn công cụ và xây dựng kịch bản kiểm thử. Sau đó, chúng ta thực hiện kiểm thử và xử lý lỗi.

Cuối cùng, tạo báo cáo về quá trình kiểm thử và đưa ra các khuyến nghị cải thiện. Mặc dù kiểm thử API có hạn chế như không có giao diện người dùng trực tiếp, nhưng với quy trình và công cụ đúng, chúng ta có thể đảm bảo tính ổn định và đáng tin cậy của API.

Tham khảo thêm khóa học API Testing của Test Mentor:

Lan Hoàng